آسیب ضربه مغزی (TBI)، زمانی رخ میدهد که یک آسیب ناگهانی مانند یک تصادف باعث وارد شدن ضربهای مغز شود. این نوع آسیب میتواند زمانی رخ دهد که سر به طور ناگهانی و با شدت زیاد به یک جسم برخورد کند یا هنگامی که یک جسم جمجمه را سوراخ کند و وارد بافت مغزی شود.
علائم آسیب ضربه مغزی میتوانند بسته به میزان آسیب مغز خفیف، متوسط تا شدید باشند. فرد مبتلا به آسیب ضربه ای مغز خفیف ممکن است هوشیار باقی بماند یا ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه از دست دادن هوشیاری را تجربه کند. نیمی از موارد ضربه مغزی در اثر تصادف اتفاق میافتد.
سطوح مختلف ضربه مغزی
میزان شدت ضربه مغزی ممکن است در موارد مختلف متفاوت باشد:
آسیب ضربهای خفیف مغز
آسیب ضربهای خفیف مغز که با عنوان ضربه مغزی نیز شناخته میشود، یا شما را بیهوش نمیکند و یا به مدت ۳۰ دقیقه یا کمتر شما را بیهوش میکند. علائم اغلب در زمان آسیب یا بلافاصله پس از آن ظاهر میشوند، اما گاهی اوقات ممکن است برای چند روز یا چند هفتهای ایجاد نشوند. علائم آسیب ضربهای خفیف مغز معمولا موقتی هستند و در عرض چند ساعت، چند روز یا چند هفته رفع میشوند، اما آنها میتوانند ماهها یا بیشتر به طول بیانجامند.
آسیب ضربهای متوسط مغز
آسیب ضربهای متوسط مغز باعث ایجاد بیهوشی بیش از ۳۰ دقیقه میشود. علائم آسیب ضربهای متوسط مغز شبیه به آسیب ضربهای خفیف مغز هستند اما جدیتر و طولانیتر هستند.
آسیب ضربهای شدید مغز
آسیب ضربهای شدید مغز بیش از ۲۴ ساعت باعث بیهوشی شما میشود. علائم آسیب ضربهای شدید مغز همچنین شبیه به آسیبهای ضربهای خفیف مغز هستند، اما جدیتر و طولانیتر.
علل ایجاد آسیب ضربه مغزی چیست؟
ضربه مغزی به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد که این دلایل عبارتاند از:
افتادن
افتادن رایجترین علت آسیب ضربهای مغز است، و افتادن باعث ایجاد یک خطر جدی بویژه برای سالمندان میشود. هنگامی که یک بزرگتر بر اثر افتادن متحمل آسیب ضربهای مغز میشود، اثرات مستقیم آسیب ممکن است منجر به تغییرات هوشیاری بلند مدت، کاهش توانایی عملکرد و تغییر در سلامت عاطفی شوند.
تصادفهای وسایل نقلیه
تصادفات خودرو یکی دیگر از علل شایع آسیب ضربهای مغز هستند. شما میتواند با تعمیر درست، دنبال کردن قوانین جاده، و بستن کمربند ایمنی خطرات را کاهش دهید.
آسیبهای ورزشی
آسیبهای ورزشی نیز باعث آسیب ضربهای مغز میشوند. شما میتوانید سر خود را با پوشیدن کلاه و تجهیزات حفاظتی دیگر هنگام دوچرخه سواری، اسکیت در حالت خطی یا انجام ورزشیهای تماس محافظت کنید.
دلایل دیگر عبارتند از
نیروهای غیر مستقیم که مغز را به شدت در داخل جمجمه تکان میدهند، مانند امواج شوک ناشی از انفجار میدان جنگ.
زخمهای گلوله یا سایر آسیبهایی که به جمجمه و مغز نفوذ میکنند.
علائم ضربه مغزی
- بیهوشی
- عدم توانایی برای به یاد آوردن علت آسیب یا حوادثی که بلافاصله قبل یا بعد از ۲۴ ساعت رخ داده است.
- گیجی و دستپاچگی
- مشکل یادآوری اطلاعات جدید
- سر درد
- سرگیجه
- تاری دید
- تهوع و استفراغ
- زنگ زدن در گوشها
- مشکل تکلم به طور مربوط
- تغییرات در احساسات و الگوهای خواب
شدت علائم بستگی به این دارد که آسیب خفیف، متوسط یا شدید است.
عوارض ضربه مغزی
افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و یا نوع دیگری از زوال عقل.
آسیب ضربهای مغز مکرر (ضربه مغزی) یا ضربات متعدد به سر بدون از دست دادن هوشیاری را تجربه کردهاند، مانند ورزشکاران حرفهای و جانبازان جنگی، در معرض خطر بیشتری برای ایجاد عارضه مغزی به نام آنسفالوپاتی مزمن ناشی از ضربه (CTE) هستند.
درمان عارضه ضربه مغزی
درمان بر اساس شدت آسیب است. آسیبهای ضربهای خفیف مغز معمولا نیاز به هیچگونه درمانی به غیر از استراحت و داروهای مسکن بدون نسخه برای درمان سر درد ندارند. با این حال، فردی که دارای آسیب ضربهای خفیف مغز است، معمولا برای هر گونه علائم مداوم، بدتر شدن یا علائم جدید، باید در خانه بدقت تحت نظارت قرار گیرد. او همچنین ممکن است نیاز به مراجعههای بعدی به پزشک نیز داشته باشد.
پزشک ممکن است زمان مناسب بازگشت به کار، مدرسه یا فعالیتهای تفریحی را تعیین کند. بهتر است فعالیتهای فیزیکی و فکری که باعث بدتر شدن اوضاع میشوند را محدود کنید تا زمانی که پزشک به شما توصیه کند که ادامه دادنشان مشکلی ندارد. اکثر افراد به تدریج به روال عادی باز میگردند.
در مواردی آسیب مغزی شدید باشد نیز باید به اورژانس مراجعه بفرمایید.
داروها
داروها برای محدود کردن آسیب ثانویه به مغز بلافاصله پس از آسیب ممکن است شامل موارد زیر باشند:
داروهای پیشاب آور
داروهای ضد تشنج
داروهای تحریک کننده کما
جراحی
جراحی اورژانسی ممکن است برای به حداقل رساندن آسیب اضافی به بافتهای مغز مورد نیاز باشد. جراحی ممکن است برای اصلاح مشکلات زیر مورد استفاده قرار گیرد:
از بین بردن خون لخته شده (هماتوم)
تعمیر شکستگیهای جمجمه
خونریزی در مغز
باز کردن یک روزنه در جمجمه
توانبخشی
اکثر افرادی که دچار آسیب قابل توجه مغزی شدهاند نیاز به توانبخشی دارند. آنها ممکن است نیاز به دوباره یاد گرفتن مهارتهای پایه مانند راه رفتن و صحبت کردن داشته باشند. هدف، بهبود بخشیدن تواناییهای خود برای انجام فعالیتهای روزانه است.
درمان معمولا در بیمارستان آغاز میشود و در بخش توانبخشی بستری، یک مرکز درمان مسکونی یا از طریق خدمات سرپایی ادامه مییابد. نوع و مدت زمان توانبخشی بسته به شدت آسیب مغزی و اینکه چه بخشی از مغز مجروح شده است، برای همه متفاوت است.
در مواقعی که شدت آسیب خفیف است، درمانهای نوروتراپی میتواند به کاهش علائم ضربه مغزی کمک کند. درمان های نوروتراپی شامل:
درمان های نوروتراپی بدون عوارض مغز را تمرین می دهند تا عملکرد خود را تصحیح کند و می تواند در کاهش علائم ضربه مغزی موثر باشد.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
- روان درمانی و مشاوره
- روانپزشکی
- نوروتراپی
- تستهای روان سنجی
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید وهمچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳