تروما ریشه ی یونانی دارد و به معنای “زخم” ، “جراحت” است .اما در روانشناسی تروما به تاثیر منفی و بدی که یک واقعه در یک فرد برجای میگذارد اشاره دارد .
هر چه بیشتر زندگی کنیم، تجربه تروما اجتناب ناپذیر تر خواهد بود. تروما پاسخی به یک رویداد عمیقاً پریشان کننده یا نگران کننده است که توانایی فرد در مقابله را تحت الشعاع قرار می دهد، باعث احساس ناتوانی می شود و در درک طیفی از احساسات و تجربیات اختلال ایجاد می کند.
زنده ماندن از زلزله میتواند در یک نفر تاثیر به شدت منفی بگذارد و برایش تروماتیک باشد، اما در یک فرد دیگر تاثیر ملایم تری بگذارد و فرد زودتر از پیامد های عاطفی و هیجانی ناشی از آن آزاد شود . تروما یک رویداد نادر نیست و در عمل ، همه ی مردم در زندگی خود حداقل یک ترومای بزرگ را تجربه میکنند.
در حالی که هیچ معیار عینی برای ارزیابی اینکه کدام وقایع باعث علائم پس از تروما می شود وجود ندارد ، معمولاً شرایط شامل از دست دادن کنترل ، خیانت ، سوء استفاده از قدرت ، درماندگی ، درد ، سردرگمی می شود. این وقایع لزوما شامل جنگ ، فاجعه طبیعی یا تجاوز نیست تا بتواند شخص را عمیقا تحت تأثیر قرار داده و تجربیات آنها را تغییر دهد. شرایط آسیب زا که باعث علائم پس از تروما می شوند ، از شخصی به شخص دیگر کاملاً متفاوت است. در واقع ، درون زاد است و باید در نظر داشته باشیم که بیشتر به واسطه پاسخش تعریف می شود تا محرکش.
بیشتر بدانیم: فوبیا چیست؟
تروما 4 عنصر دارد که شامل:
1) رویدادی به شدت از پای درآورنده ، زمین گیر کننده و استرس آمیز است و فرقی نمیکند بزرگ است یا کوچک.
2) تروما زندگی را به خطر می اندازد (زندگی شما یا یکی از عزیزانتان را).
3) تروما غیر منتظره است (مثلاً تصادف اتومبیل،تهاجم فیزیکی یا تجاوز جنسی ، یا فاجعه ی طبیعی درست زمانی که اصلا انتظار و آمادگی ندارید).
4) رویدادی است که باعث ایجاد ترس ، درماندگی ، یا وحشت می‌شود.
در یک تصادف رانندگی ممکن است فقط شما تروماتیزه بشوید و سایر سر نشینان اتومبیل ، حتی اگر جراحت بیشتری از شما داشته باشند ممکن است تروماتیزه نشوند یا شدت تروماتیزاسیون آنها به شدت شما نباشد.
بیشتر بدانیم: پنیک چیست؟
پاسخ‌ها و علائم مشترک تروما
پاسخ به یک رویداد آسیب زا در بین افراد بسیار متفاوت است ، اما علائم اساسی و متداولی وجود دارد.
علائم عاطفی عبارتند از:
- غم
- عصبانیت
- انکار
- ترس
- شرم
بیشتر بدانیم: درمان خشم و پرخاشگری
اینها ممکن است منجر به این مشکلات شوند:
- کابوس
- اختلالات خواب
- مشکل در روابط
- طغیان عاطفی
بیشتر بدانیم: هر آنچه باید درباره خواب بدانیم
علائم جسمی رایج:
- حالت تهوع
- سرگیجه
- تغییر الگوی خواب
- تغییر در اشتها
- سردرد
- مشکلات دستگاه گوارش
بیشتر بدانیم: اختلالات سایکوسوماتیک
اختلالات روانشناختی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- PTSD
- افسردگی
- اضطراب
- اختلالات تجزیه ای
- مشکلات سوء مصرف مواد
تفاوت تروما و استرس‌های نرمال
عوامل استرس زا و آثار آنها به مرور از بین میروند، اما پس لرزه های تروما ادامه میابند و روی هم انباشته می‌شوند. علاوه بر صدمات اولیه و آشکار ، تروما معمولاً زخم های ثانویه نیز وارد میکند (برای مثال بحران مالی بعد از یک فاجعه ی طبیعی: از دست دادن خانه بعد از زلزله)
استرس معمولا سالم اما تروما همیشه ناسالم است .استرس عادی به شرط اینکه بیش از حد شدید یا مزمن نباشد شما را هشیار و گوش به زنگ نگه میدارد و شما را به چالش میکشد تا به اهداف دشوار دست یابید . اما استرس شدیدی که بعد از تروما می آید اگر نتوانید خودتان را از آثار آن خلاص کنید ، هم از لحاظ جسمی و هم روانی میتواند به شما آسیب برساند.
تروما نگاه شما به زندگی و خودتان را عوض میکند . تروما اساسی ترین و ابتدایی ترین عقاید شما درباره ی خودتان و دنیایتان تغییر میدهد ، اگر قبلاً فکر میکردید “زندگی زیباست” ، “من در امن و امان هستم” یا “میتوانم به دیگران اعتماد کنم” ،تروما می آید و این باور ها را با احساساتی مثل “دنیا مکانی خطرناک است” یا نمیتوانم به دیگران اعتماد کنم” جایگزین میکند .
بیشتر بدانیم: درمان استرس و اضطراب
انواع تروما
همانطور که در بالا ذکر شد، تروما به واسطه تجربه بازمانده تعریف می شود. اما تفکیکی برای سطح تروما وجود دارد. به طور کلی به عنوان تروما های تی بزرگ “T” و تروماهای تی کوچک “t” طبقه بندی می شوند.
ترومای “t” شرایطی است که امنیت جسمی یا زندگی فرد در معرض تهدید نیست، اما با این وجود علائم آسیب را ایجاد می کند. این وقایع باعث نابسامانی و اختلال در عملکرد طبیعی در جهان شده است. مطمئناً در هنگام بروز، به نظر کوچک نمی رسند ، اما اغلب بهبودی پس از این وقایع، راحت تر از یک آسیب بزرگ “T” خواهد بود. از طرف دیگر ، ترومای t در بعضی مواقع مورد توجه قرار نمی گیرد زیرا به نظر می رسد برطرف شدنی هستند.
این می تواند خطرناک باشد زیرا تاثیر تجمعی و غیرقابل پردازش یک تروما ممکن است در زندگی فرد بی وقفه باشد. مثال ها عبارتند از: تغییرات در زندگی مانند شغل جدید یا مهاجرت. اتفاقات رابطه مانند طلاق ، خیانت ، یا درگیری شخصی ناراحت کننده. استرسور های زندگی مانند مشکلات مالی، استرس شغلی یا درگیری های قانونی است.
تروما های T تجربه های غیرعادی است که موجب پریشانی و ناتوانی شدید می شود. می تواند وقایع نادری مانند اعمال تروریسم، فاجعه طبیعی و تجاوز جنسی باشن. یا ممکن است استرسور های طولانی مدت مانند جنگ ، کودک آزاری ، بی توجهی یا خشونت باشند. چشم پوشی از آن ها بسیار دشوار و یا حتی غیرممکن است ، با این وجود اغلب از آن ها اجتناب می شود. به عنوان مثال ، افراد ممکن است از موانع مانند یادآوری های شخصی ، مکان های خاص یا موقعیت هایی مانند مکان های شلوغ یا حتی متروک ، خودداری کنند. همچنین در مقابل مرور خاطره این رویداد ها مقاومت کنند. به عنوان مکانیسم مقابله ، این تنها تا مدت مشخصی جوابگو است. دسترسی به پشتیبانی و درمان خوب، بهبودی را در پی دارد.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید وهمچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
