سندروم استکهلم یک پدیده روانشناسی است که در آن قربانی یک آدم‌ربایی یا گروگان‌گیری، با آدم‌ربای خود همدردی، احترام یا عشق پیدا می‌کند. این پدیده نام خود را از یک حادثه در سال ۱۹۷۳ در شهر استکهلم سوئد گرفت که در آن چهار نفر از کارکنان یک بانک، پس از شش روز در اسارت دو تبهکار مسلح، با آن‌ها همزادپندار شدند و حتی در دادگاه به نفع آن‌ها شهادت دادند.
اما چرا بعضی افراد به آدم‌ربایان خود علاقه‌مند می‌شوند؟
بیشتر بدانیم: مفهوم سندروم چیست؟
فهرست مطالب
عوامل مؤثر بر سندروم استکهلم
برخی از عوامل مؤثر بر پیدایش سندروم استکهلم عبارتند از:
فشار روانی
قربانی در معرض تهدید، خشونت، تحقیر و تحمل نامعلوم بودن وضعیت خود قرار دارد. این فشار باعث می‌شود که قربانی به دنبال راه‌حل‌های فرار از واقعیت و کاهش استرس باشد. یکی از راه‌حل‌های ممکن، تغییر دیدگاه نسبت به آدم‌رباست. قربانی ممکن است سعی کند تا جنبه‌های مثبت، منطقی یا انسان‌دوستانه آدم‌ربا را ببیند و با او همزادپندار شود.
ورود به نقش
قربانی ممکن است به صورت ناخودآگاه وارد نقش گروگان شود و خود را به عنوان چیزی که آدم‌ربا از او می‌خواهد تظاهر کند. این رفتار ممکن است به قربانی کمک کند تا با آدم‌ربا رابطه برقرار کند و احساس کنترل بالاتری داشته باشد. همچنین، قربانی ممکن است سعی کند تا با تقلید از رفتار، باور یا هویت آدم‌ربا، با او هویت سازی کند.
پاسخ شرطی
قربانی ممکن است به صورت شرطی به آدم‌ربا وابسته شود. وقتی آدم‌ربا رفتار خوب یا بد خود را تغییر می‌دهد، قربانی پاسخ مثبت یا منفی نشان می‌دهد. به مرور زمان، قربانی فقط به جایگزین شده خوشحال محروم شده خود (آزاد)، جایگزین شده خود (آدم ربای) علاقه منده شده و فقط به جایگزین شده بده خود (آزاد)، جایگزین شده خود (آزاد) علاقه منده شده است.
پیامدهای سندروم استکهلم
سندروم استکهلم ممکن است پس از آزاد شدن قربانی از آدم‌ربایی، مشکلات روانی و اجتماعی برای او به وجود آورد. برخی از این مشکلات عبارتند از:
افسردگی
قربانی ممکن است احساس تنهایی، بی‌ارزشی، ناامیدی یا گناه کند. او ممکن است به خود یا دیگران سخت‌گیر باشد و علاقه به فعالیت‌های روزانه را از دست بدهد.
بیشتر بدانیم: نشانه‌های افسردگی
اضطراب
قربانی ممکن است احساس ترس، نگرانی، استرس یا وحشت کند. او ممکن است به خاطرات تلخ آدم‌ربایی فلاش‌بک داشته باشد و در معرض شرایط یادآور آن واکنش شدید نشان دهد.
بیشتر بدانیم: درمان استرس و اضطراب
استرس پس از حادثه PTSD
قربانی ممکن است درگیر علائم شدید و مزمن افسردگی و اضطراب شود که باعث مختل شدن عملکرد روانی، جسمانی و اجتماعی او می‌شود. او ممکن است به خود یا دیگران آسیب بزند یا به مواد مخدر گرایش پیدا کند.
بیشتر بدانیم: استرس پس از حادثه PTSD چیست؟
عدم اعتماد به نفس
قربانی ممکن است خود را ضعیف، بی‌قدرت، بستگی‌ور یا ناتوان ببیند. او ممکن است تصور کند که نتوانسته است خود را در برابر آدم‌ربا دفاع کند یا به خود یا دیگران کمک کند.
بیشتر بدانیم: اعتماد به نفس
درمان سندروم استکهلم
سندروم استکهلم یک وضعیت روانی پیچیده و حساس است که نیاز به مراقبت، حمایت و درمان دارد. برخی از روش‌های درمان سندروم استکهلم عبارتند از:
روان‌درمانی
قربانی ممکن است نیاز به کمک یک روان‌پزشک یا روان‌شناس داشته باشد تا بتواند با خاطرات، احساسات و باورهای ناشی از آدم‌ربایی روبرو شود و آن‌ها را پردازش کند. روان‌درمانی ممکن است شامل روش‌های مختلفی باشد، مانند درمان شناختی-رفتاری، درمان فراشناختی، درمان نوروفیدبک یا درمان بازیابی حافظه.
دارو‌درمانی
قربانی ممکن است نیاز به تجویز دارو توسط یک پزشک داشته باشد تا بتواند با علائم افسردگی، اضطراب، پست‌تروماتیک استرس یا سایر مشکلات جسمانی که ممکن است به دنبال آدم‌ربایی داشته باشد، کنترل کند. دارو‌های معمول برای درمان سندروم استکهلم عبارتند از ضدافسرده‌ها، ضداضطراب‌ها، آرام‌بخش‌ها یا خواب‌آورها.
حمایت اجتماعی
قربانی ممکن است نیاز به حضور و حمایت خانواده، دوستان، همکاران یا سایر افراد مورد اعتماد خود داشته باشد تا بتواند احساس امنیت، قبول شدن، تعلق و محبت کند. حمایت اجتماعی می‌تواند به قربانی کمک کند تا با واقعیت سازگار شود و خود را برای زندگی جدید آماده کند. حمایت اجتماعی ممکن است شامل گفتگو، گوش دادن، همدلی، راهنمایی، کمک مالی یا عملی یا شرکت در فعالیت‌های مشترک باشد.
فعالیت‌های مثبت
قربانی ممکن است نیاز به انجام فعالیت‌های مثبت، سالم و مناسب با علاقه و توانایی خود داشته باشد تا بتواند احساس خوش‌بینی، خلاقیت، اعتماد به نفس و شادکامی کند. فعالیت‌های مثبت می‌توانند شامل ورزش، هنر، موسیقی، خواندن، نوشتن، گردشگری، داوطلبانه کاری یا هر چیز دیگری که برای قربانی لذت‌بخش باشد.
سوالات متداول درباره سندروم استکهلم
سندروم استکهلم چیست؟
سندروم استکهلم یک پدیده روانشناسی است که در آن قربانی یک آدم‌ربایی یا گروگان‌گیری، با آدم‌ربای خود همدردی، احترام یا عشق پیدا می‌کند.
چرا سندروم استکهلم رخ می‌دهد؟
سندروم استکهلم رخ می‌دهد زیرا قربانی برای کاهش استرس و بقا در معرض فشار روانی، ورود به نقش و پاسخ شرطی می‌افتد.
چگونه سندروم استکهلم را شناسایی کنیم؟
سندروم استکهلم را می‌توان با توجه به علائم زیر شناسایی کرد:
- قربانی با آدم‌ربا همزادپندار شده و از او دفاع می‌کند.
- قربانی با افکار، احساسات و نیازهای خود ناسازگار شده و به آدم‌ربا وابسته می‌شود.
- قربانی با افراد خارج از آدم‌ربایی (مانند پلیس، خانواده یا رسانه) ناسازگار شده و به آن‌ها بی‌اعتماد می‌شود.
چگونه سندروم استکهلم را درمان کنیم؟
سندروم استکهلم را می‌توان با روش‌های زیر درمان کرد:
روان‌درمانی
قربانی با کمک یک روان‌پزشک یا روان‌شناس، خاطرات، احساسات و باورهای ناشی از آدم‌ربایی را پردازش و درمان می‌کند.
دارو‌درمانی
قربانی با تجویز دارو توسط یک پزشک، علائم افسردگی، اضطراب، پست‌تروماتیک استرس یا سایر مشکلات جسمانی را کنترل می‌کند.
حمایت اجتماعی
قربانی با حضور و حمایت خانواده، دوستان، همکاران یا سایر افراد مورد اعتماد خود، احساس امنیت، قبول شدن، تعلق و محبت می‌کند.
فعالیت‌های مثبت
قربانی با انجام فعالیت‌های مثبت، سالم و مناسب با علاقه و توانایی خود، احساس خوش‌بینی، خلاقیت، اعتماد به نفس و شادکامی می‌کند.
چگونه سندروم استکهلم را پیشگیری کنیم؟
سندروم استکهلم را می‌توان با روش‌های زیر پیشگیری کرد:
آگاه شدن از خطر
قربانی باید آگاه باشد که آدم‌ربای یک فرد خطرناک و بیرحم است که قصد آسیب رساندن به او را دارد. قربانی نباید به هر دلیلی با آدم‌ربا همزادپندار شود یا به او بپذیرد.
حفظ هوش و هوشیاری
قربانی باید سعی کند تا هوش و هوشیاری خود را حفظ کند و به فکر راه فرار یا کمک خواستن باشد. قربانی نباید به آدم‌ربا اطمینان کند یا به وعده‌های دروغین او باور داشته باشد.
حفظ هویت
قربانی باید سعی کند تا هویت خود را حفظ کند و به خاطر بیاورد که کیست، چه می‌خواهد و چه باورهایی دارد. قربانی نباید به آدم‌ربا وابسته شود یا با او هویت سازی کند.
حفظ ارتباط با دیگران
قربانی باید سعی کند تا با دیگر گروگان‌ها یا افراد خارج از آدم‌ربایی ارتباط برقرار کند و از آن‌ها حمایت بگیرد. قربانی نباید به آدم‌ربا اطلاعات حساس یا محرمانه خود را بدهد یا با او همکاری کند.
چگونه سندروم استکهلم را تفکيك كنيم؟
سندروم استکهلم را می‌توان با توجه به علائم زیر از سایر پدیده‌های روانشناسی تفکيك كرد:
سندروم لیما
سندروم لیما یک پدیده روانشناسی است که در آن آدم‌ربای با قربانی خود همدردی، احترام یا عشق پیدا می‌کند. این پدیده نام خود را از یک حادثه در سال ۱۹۹۶ در شهر لیما پرو گرفت که در آن چندین تبهکار مسلح، ۷۲ نفر از مهمانان یک مجلس رسمی را گروگان گرفتند و پس از چندین ماه، با بعضی از آن‌ها دوست شدند و آزادشان کردند.
سندروم پاریس
سندروم پاریس یک پدیده روانشناسی است که در آن گردشگرانی که به شهر پاریس سفر می‌کنند، با تصورات نارئال و رویایی خود از این شهر ناسازگار شده و احساس ناامنی، ناخوشایندی، تعجب یا نفرت می‌کنند. این پدیده نام خود را از شهر پاریس فرانسه گرفته است که به عنوان یک شهر زیبا، رمانتیک و فرهنگی شناخته می‌شود.
سندروم جرالتین
سندروم جرالتین یک پدیده روانشناسی است که در آن بعضی از افراد با دیدن چهره‌ای که قبلاً ندیده‌اند، احساس می‌کنند که آشنا هستند و با آن‌ها رابطه دارند. این پدیده نام خود را از یک شخصیت در رمان «شبح اپرا» گرفته است که به همین نام معروف است.
نتیجه‌گیری
سندروم استکهلم یک پدیده روانشناسی است که در آن قربانی یک آدم‌ربایی یا گروگان‌گیری، با آدم‌ربای خود همدردی، احترام یا عشق پیدا می‌کند. این پدیده ناشی از فشار روانی، ورود به نقش و پاسخ شرطی است که قربانی برای کاهش استرس و بقا اتخاذ می‌کند. سندروم استکهلم ممکن است پس از آزاد شدن قربانی، مشکلات روانی و اجتماعی برای او به وجود آورد که نیاز به درمان دارد. درمان سندروم استکهلم ممکن است شامل روان‌درمانی، دارو‌درمانی، حمایت اجتماعی و فعالیت‌های مثبت باشد.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید و همچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
دیدگاه