آیفون، یکی از محصولات پرطرفدار و پرفروش شرکت اپل است که هر سال نسخه‌های جدید و بهبود یافته‌ای از آن را روانه بازار می‌کند. آیفون، بیش از یک تلفن همراه، یک دستگاه هوشمند است که قابلیت‌های متعدد و جذابی را به کاربران خود ارائه می‌دهد. از عکاسی و فیلمبرداری با کیفیت بالا، تا دسترسی به اینترنت و اپلیکیشن‌های مختلف، آیفون، چارچوب زندگی را برای بسیاری از افراد تغییر داده است.
اما آیا آیفون فقط یک دستگاه هوشمند است یا برای بعضی از کاربران آن، چیز دیگری نیز به حساب می‌آید؟ آیا ممکن است که آدم‌ها به آن علاقه‌مند شوند و حتی عشق وابستگی به آن پیدا کنند؟
پاسخ به این سوال، نه تنها به جنبه‌های فنی و کاربردی آیفون بستگی ندارد، بلكه به عوامل روانشناسی و فرهنگی كاربران آن نیز مربوط می‌شود. در این پست، ما سعی خواهیم كرد كه با تكیه بر برخی از نظریه‌ها و پژوهش‌های روانشناسی، به بررسی رابطه بین آیفون و كاربران آن بپردازیم.
نظریه جسور؛ زمانی كه علاقه به یك شیء تبدیل به عشق می‌شود
یكی از نظریه‌های روانشناسی كه می‌تواند در تبیین رابطه عجیب بعضی از كاربران با آیفون كمك كند، نظریه جسور است. این نظریه در سال ۱۹۷۴ توسط دكتر داریل بم و همكارانش در یك پژوهش معروف مطرح شد. در این پژوهش، محققان دو گروه از مردان را به یك پل فراخواندند.
یك گروه از مردان بر روی یك پل ثابت و امن قرار گرفتند و دیگر گروه بر روی یك پل معلق و ناامن كه باعث تولید استرس و ترس می‌شد. در هر دو گروه، یك زن جوان و زیبا به عنوان محقق جعلی حضور داشت و به مردان سوالاتی درباره خودشان و احساساتشان پرسید. سپس، شماره تلفن خود را به آن‌ها داد و گفت كه اگر سوالی درباره پژوهش دارند، با او تماس بگیرند.
نتایج پژوهش نشان داد كه مردانی كه بر روی پل ناامن قرار گرفته بودند، بیشتر از مردان پل امن، به زن جعلی علاقه‌مند شده بودند و تمایل بیشتری برای تماس با او داشتند. محققان نتیجه گرفتند كه این افراد، استرس و ترس خود را به عشق به زن جعلی سوءتفسیر كرده بودند و فكر می‌كردند كه زمانی كه با او هستند، قلبشان می‌تپد. در حالی كه در واقع، قلبشان به خاطر تاثیر فیزیولوژیك استرس می‌تپید.
این نظریه را می‌توان به رابطه بعضی از کاربران با آیفون نیز تعمیم داد. بعضی از کاربران آیفون، زمانی که با دستگاه خود در تماس هستند، حس هیجان و شادی را تجربه می‌کنند. این حس ممکن است به خاطر عواملی چون طراحی زیبا و جذاب آیفون، قابلیت‌های جالب و کاربردی آن، یا حتی فشار اجتماعی و فرهنگی برای داشتن آخرین نسخه باشد.
این کاربران ممکن است فکر کنند که علاقه‌مند به آیفون هستند و حتی عشق به آن پیدا کنند. در حالی که در واقع، علاقه‌مند به خودشان هستند و حس خوبی را که با دستگاه خود دارند، به عشق به آیفون سوءتفسیر می‌کنند.
نظریه تثبیت؛ زمانی که شیء به جای شخص قابل اعتماد می‌شود
یک نظریه دیگر که می‌تواند در تبیین رابطه عجیب بعضی از کاربران با آیفون کمک کند، نظریه تثبیت است. این نظریه توسط روانکاو معروف زیگموند فروید ارائه شد و بر اساس آن، افراد در دوران کودکی، به یک شیء یا یک فعالیت خاص تثبیت می‌شوند و این تثبیت، در رفتار و شخصیت آن‌ها در دوران بزرگسالی تاثیر می‌گذارد. برای مثال، کودکی که در دوران شیرخوارگی، به پستان مادر تثبیت شده باشد، ممکن است در دوران بزرگسالی، به سیگار یا غذاهای چرب تثبیت شود.
این نظریه را می‌توان به رابطه بعضی از کاربران با آیفون نیز تعمیم داد. بعضی از کاربران آیفون، ممکن است در دوران کودکی، به یک شخص یا یک شیء خاص تثبیت شده باشند که برای آن‌ها منبع امنیت و قابل اعتماد بوده است. این تثبیت، ممکن است باعث شود که آن‌ها در دوران بزرگسالی، به دستگاه خود تثبیت شوند و آن را به عنوان یک منبع امن و قابل اعتماد در نظر بگیرند. این کاربران ممکن است فکر کنند که عاشق آیفون هستند و حتی نمی‌توانند بدون آن زندگی كنند. در حالی كه در واقع، عاشق خودشان هستند و نیاز به یك منبع اطمینان دارند.
نظریه جایگزین؛ زمانی كه شیء به جای شخص جذاب می‌شود
یك نظریه دیگر كه می‌تواند در تبیین رابطه عجیب بعضی از كاربران با آیفون كمك كند، نظریه جایگزین است. این نظریه توسط روانشناس مشهور رابرت وایس ارائه شد و بر اساس آن، افراد در شرایطی كه نمی‌توانند با دیگران رابطه صمیمی و عاطفی برقرار كنند، به یك شیء یا یك فعالیت خاص جایگزین می‌كنند و با آن رابطه عاطفی دارند. برای مثال، یك فرد تنها و بی‌دوست، ممكن است به سگ خود جایگزین كند و با آن رابطه عاطفی داشته باشد.
این نظریه را می‌توان به رابطه بعضی از کاربران با آیفون نیز تعمیم داد. بعضی از کاربران آیفون، ممکن است در شرایطی قرار گرفته باشند که نمی‌توانند با دیگران رابطه صمیمی و عاطفی برقرار کنند. این شرایط ممکن است به خاطر عواملی چون کمبود زمان، فاصله جغرافیایی، ترس از رد شدن، یا حتی شرایط اجتماعی و سیاسی باشد. این کاربران ممکن است به آیفون خود جایگزین کنند و با آن رابطه عاطفی داشته باشند. این کاربران ممکن است فکر کنند که عاشق آیفون هستند و حتی نمی‌توانند بدون آن زندگی كنند. در حالی كه در واقع، عاشق دیگران هستند و نیاز به یك شخص جذاب دارند.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه، می‌توان گفت كه رابطه بعضی از كاربران با آیفون، بیش از یك رابطه عادی و كاربردی است و شباهت‌هایی به رابطه عاطفی و عشق دارد. اما این رابطه، ممكن است به خاطر سوءتفسیر، تثبیت، یا جایگزین شدن احساسات و نیازهای عاطفی باشد و نشان‌دهنده یك نوع وابستگی ناسالم به یك شیء باشد. لذا، لازم است كه كاربران آگاهانه و منصفانه به رابطه خود با آیفون نگاه كنند و در صورت لزوم، از كمك متخصصان روانشناسی برای حل مشكلات عاطفی خود استفاده كنند.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید وهمچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
