بسیاری از افراد که با اضافه وزن یا چاقی دست و پنجه نرم میکنند، ممکن است به دنبال راههای سریع و آسان برای کاهش وزن باشند. یکی از این راهها استفاده از قرص لاغری است که ادعا میکنند با کمک به سوزاندن چربی، کاهش اشتها، تغییر متابولیسم یا تخلیه آب بدن، میتوانند به رسیدن به وزن ایدهآل کمک کنند. اما آیا قرصهای لاغری واقعاً موثر هستند؟ آیا عوارض جانبی خطرناک ندارند؟ آیا تاثیرات روانی مثبت یا منفی دارند؟
انواع قرص لاغری
انواع قرص لاغری معمولاً به دو دسته تقسیم میشوند: قرصهای تجويزي (prescription) و قرصهای غذایي (dietary supplement). قرصهای تجويزي توسط پزشک برای افرادی که شاخص توده بدن (BMI) بالاتر از ۳۰ دارند یا بالاتر از ۲۷ با حداقل یک عامل خطر دارند، تجويز مي شوند.
این قرصها معمولاً تحت نظارت پزشک مصرف مي شوند و باید همراه با رژيم غذایی كم كالري و فعاليت بدني منظم باشند. قرصهای غذایي به صورت آزاد در بازار عرضه مي شوند و نياز به نسخه پزشک ندارند. این قرصها معمولاً حاوي مواد گياهي، ويتامين، معدن يا آكليل هستند و اثبات علمي كافي براي اثبات اثرگذاري يا امنيت آنها وجود ندارد.
تاثیرات قرص لاغری
قرص لاغری علاوه بر تاثیرات فیزیولوژیک، تاثیرات روانی هم دارند. بعضي از تاثيرات رواني قرص هاي لاغري عبارتند از:
افسردگی
قرص لاغری ممکن است باعث کاهش سطح سروتونین در مغز شود که هورمون خوشحالی است. این مسئله ممکن است منجر به افسردگی، بي حالي، كمبود علاقه، خستگي، كم خوابي يا بي خوابي شود. همچنین قطع ناگهانی قرصهای لاغری ممکن است باعث علائم افسارگسیختگی شود که شامل اضطراب، رعشه، تهوع، استفراغ، درد عضلانی و بیقراری است. برخی از قرصهای لاغری نیز ممکن است حاوی مواد محرک باشند که باعث افزایش خطر افکار یا رفتارهای خودکشی شوند.
بیشتر بدانیم: درمان افسردگی
اضطراب
قرص لاغری ممکن است باعث افزایش سطح آدرنالین در بدن شود که هورمون استرس است. این مسئله ممکن است منجر به اضطراب، تپش قلب، فشار خون بالا، عصبانيت، گيجي، لرزش دست و پا، تعريق و تنگي نفس شود. بعضی از قرصهای لاغری نیز ممکن است حاوی مواد محرک باشند که باعث افزایش خطر حملات پانیک یا تشنج شوند.
بیشتر بدانیم: درمان استرس و اضطراب بدون نیاز به دارو
اعتماد به نفس
قرص لاغری ممکن است تاثیر منفی یا مثبت بر اعتماد به نفس فرد داشته باشد. بعضی از افراد ممکن است با استفاده از قرصهای لاغری احساس کنند که به وزن ایدهآل خود نزدیکتر شدهاند و اعتماد به نفس بالاتری داشته باشند. اما بعضی از افراد هم ممکن است با استفاده از قرصهای لاغری احساس کنند که ناتوان هستند و به دارو وابسته شدهاند. همچنین اگر قرصهای لاغری موثر نباشند یا باعث عود وزن شوند، ممکن است منجر به ناامیدی، خجالت، گناه و خشم شوند.
بیشتر بدانیم: اعتماد به نفس
خوردن هيجاني
قرص لاغری ممکن است باعث شود که فرد به جای حل مشکلات روانی یا روابط خود، به غذا روی آورد. خوردن هيجاني يك رفتار غير منطقي و غير كنترلي است كه فرد به طور بي رويه و بيش از حد غذا ميل كند تا به خود آسيب بزند يا احساسات منفي خود را فرو ببرد. خوردن هيجاني ممکن است منجر به چاقي، عوارض جانبي دارو، علائم روانپزشكي و كاهش خودارزش شود.
بیشتر بدانیم: پرخوری عصبی
قبل از استفاده از قرص لاغری، به پزشک خود درباره تمام جنبه های مربوط به سلامت جسمانی و روانی خود مشورت کنید. قرصهای لاغری را بدون دستور پزشک یا به صورت بیش از حد مصرف نکنید. قرصهای لاغری را بدون مشورت با پزشک قطع یا تغییر ندهید.
اگر هر گونه عارضه جانبی یا تاثیر روانی را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید. قرصهای لاغری را به تنهایی به عنوان راه حل برای کاهش وزن در نظر نگیرید. بلکه همراه با رژيم غذایي سالم و فعاليت بدني منظم از آنها استفاده کنید. اگر هر گونه سوال یا نگرانی درباره قرصهای لاغری دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
سوالات متداول درباره قرص لاغری
قرص لاغری چیست؟
قرصهای لاغری داروهایی هستند که ادعا میکنند با کمک به سوزاندن چربی، کاهش اشتها، تغییر متابولیسم یا تخلیه آب بدن، میتوانند به کاهش وزن کمک کنند. قرصهای لاغری معمولاً به دو دسته تقسیم میشوند: قرصهای تجويزي (prescription) و قرصهای غذایي (dietary supplement).
قرصهای تجويزي توسط پزشک برای افرادی که شاخص توده بدن (BMI) بالاتر از ۳۰ دارند یا بالاتر از ۲۷ با حداقل یک عامل خطر دارند، تجويز مي شوند. قرصهای غذایي به صورت آزاد در بازار عرضه مي شوند و نياز به نسخه پزشک ندارند.⁵
قرص لاغری چگونه عمل میکنند؟
قرصهای لاغری عملکردهای مختلفی دارند. بعضی از آنها با مهار هورمونهایی که احساس گرسنگی را ایجاد میکنند، باعث کاهش اشتها میشوند. بعضی از آنها با افزایش سطح هورمونهایی که سوخت و ساز را تحریک میکنند، باعث سوزاندن چربی میشوند. بعضی از آنها با جذب آب در روده، باعث کاهش وزن آب میشوند. بعضی از آنها هم با جلوگیری از جذب چربی یا قند در روده، باعث کاهش کالری مصرف شده میشوند.
قرص لاغری آیا موثر هستند؟
موثر بودن قرصهای لاغری بستگی به نوع، جرعه، مدت زمان و شرایط استفاده دارد. بعضي از قرص هاي تجويزي كه تحت نظارت پزشك و همراه با رژيم غذایي كم كالري و فعاليت بدني منظم استفاده شوند، ممكن است منجر به كاهش وزن قابل توجه شوند.
اما بعضي از قرص هاي غذایي كه بدون كنترل كافي عرضه و استفاده مي شوند، ممكن است اثبات علمي كافي براي اثبات اثرگذاري يا امنيت آنها وجود نداشته باشد. همچنین ممکن است باعث عود وزن پس از قطع مصرف شوند. برای اطمینان از موثر بودن قرصهای لاغری، بهتر است به پزشک خود مشورت کنید و از منابع معتبر اطلاعات بگیرید.⁵
عوارض قرص لاغری چیست؟
امن بودن قرصهای لاغری بستگی به نوع، جرعه، مدت زمان و شرایط استفاده دارد. بعضي از قرص هاي تجويزي كه تحت نظارت پزشك و همراه با رژيم غذایي كم كالري و فعاليت بدني منظم استفاده شوند، ممكن است عوارض جانبي كمتري داشته باشند. اما بعضي از قرص هاي غذایي كه بدون كنترل كافي عرضه و استفاده مي شوند، ممكن است عوارض جانبي خطرناك داشته باشند. بعضي از عوارض جانبي شايع قرص هاي لاغري عبارتند از:
- سردرد
- تهوع
- استفراغ
- نارسایی هضم
- سوزش معده
- گیجی
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- تپش قلب
- فشار خون بالا
- تنگی نفس
- تشنج
- افسردگی
- اضطراب
- واکنش حساسیت زیاد
برخی از عوارض جانبی شديد قرص هاي لاغري عبارتند از:
- تنفس کند یا سطحی
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- فشار خون بالا یا پایین
- حمله قلبی یا سکته مغزی
- زخم معده یا خون ريزي گوارشي
- نقص کبد یا کلیه
برای جلوگیری از عوارض جانبی، به پزشک خود درباره تمام داروها، مکمل ها، گیاهان دارویی و محصولات طبیعی که استفاده می کنید اطلاع دهید. همچنین به پزشک خود درباره تمام شرایط پزشکی، حساسیت ها و عادات خود اطلاع دهید. قرصهای لاغری را بدون دستور پزشک یا به صورت بیش از حد مصرف نکنید. قرصهای لاغری را بدون مشورت با پزشک قطع یا تغییر ندهید.
جمعبندی
قرصهای لاغری ممکن است برای بعضی از افراد که با اضافه وزن یا چاقی مبارزه میکنند، جذاب به نظر برسند. اما این قرصها ممکن است موثر نباشند، عوارض جانبی خطرناک داشته باشند و تاثیرات روانی منفی یا مثبت بر فرد داشته باشند. قبل از استفاده از قرصهای لاغری، به پزشک خود درباره تمام جنبه های مربوط به سلامت جسمانی و روانی خود مشورت کنید.
قرصهای لاغری را بدون دستور پزشک یا به صورت بیش از حد مصرف نکنید. قرصهای لاغری را بدون مشورت با پزشک قطع یا تغییر ندهید. اگر هر گونه عارضه جانبی یا تاثیر روانی را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید و همچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳