آیا می‌خواهید بدانید که مغز شما چگونه کار می‌کند و چه اختلالاتی دارد؟ آیا می‌خواهید بدانید که چگونه می‌توانید فعالیت الکتریکی مغز خود را ببینید و تحلیل کنید؟ اگر جواب شما بله است، پس این پست را از دست ندهید. در این پست، قصد داریم به شما سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ را معرفی کنیم.
بیشتر بدانیم: آناتومی مغز
این سیستم یک استاندارد بین‌المللی برای قرار دادن الکترودها روی سطح سر است، که برای ثبت فعالیت الکتریکی مغز با دستگاه الکتروانسفالوگرافی (EEG) استفاده می‌شود. این سیستم به طور گسترده در تشخیص و مطالعه بسیاری از اختلالات و شرایط مغزی، از جمله صرع، خواب، روانپزشکی و نوروتراپی کمک کند.
بیشتر بدانیم: بیوسیگنال چیست؟
چگونه سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ کار می‌کند؟
سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ بر اساس فاصله نسبی بین نقاط مشخص روی جمجمه، الکترودها را قرار می‌دهد. این نقاط شامل شقیقه‌ها، پشت سر و پیشانی هستند. عددهای ۱۰ و ۲۰ در نام این سیستم، نشان دهنده این است که فاصله بین دو الکترود متوالی، همواره برابر با ۱۰٪ یا ۲۰٪ اندازه فاصله جلو-عقب سر یا فاصله راست تا چپ سر است.
برای نامگذاری هر الکترود، از دو کاراکتر استفاده می‌شود. کاراکتر اول، که یک حرف انگلیسی است، بیانگر ناحیه مغزی است که الکترود روی آن قرار می‌گیرد. این حروف عبارتند از:
- F: ناحیه پیشانی (frontal)
- T: گیجگاه (temporal)
- C: مغز پشت (central)
- P: پس‌سر (parietal)
- O: پشت سر (occipital)
- A: آنتروپول (anteropolar)
- Z: زروپول (zeropolar)
کاراکتر دوم، که یک عدد است، بیانگر نیم کره راست و چپ مغز است. این اعداد عبارتند از:
- ۱، ۳، ۵، ۷: برای نیم کرهراست
- ۲، ۴، ۶، ۸: برای نیم کرهچپ
- ۰: برای خط وسط جمجمه
به عنوان مثال، الکترود F4 در ناحیه پیشانی نیم کره چپ و الکترود T3 در گیجگاه نیم کره راست قرار دارند.
به چه منظور از سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ استفاده می‌شود؟
سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ به ثبت فعالیت الکتریکی مغز با دقت و هماهنگی بالا کمک می‌کند. این فعالیت الکتریکی می‌تواند در تشخیص و مطالعه بسیاری از بیماری‌ها و شرایط مغزی، از جمله صرع، خواب، روانپزشکی و نوروتراپی کمک کند. همچنین، این سیستم می‌تواند در تحقیقات علمی و آموزشی در زمینه علوم شناختی، عصب‌شناسی و روان‌شناسی به کار گرفته شود.
به طور کلی نوروتراپی، از بخش تشخیص که مربوط به نقشه مغزی است تا درمان اختلالات با سه روش نوروفیدبک، TDCS و rTMS از سیستم نقطه گذاری 10-20 استفاده می‌کند.
روش استفاده از سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰
برای استفاده از سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰، نیاز به داشتن دستگاه الکتروانسفالوگرافی (EEG) و الکترودهای مخصوص آن دارید. این دستگاه با ارسال جریان الکتریکی کم به مغز، فعالیت الکتریکی آن را ثبت و نمایش می‌دهد. الکترودها باید با استفاده از ژل یا پماد رسانا به سطح سر متصل شوند.
برای قرار دادن الکترودها در جایگاه صحیح، باید ابتدا نقاط مشخص روی جمجمه را با استفاده از نوار متر و خودکار پیدا کنید. سپس، با توجه به نامگذاری هر الکترود، آن‌ها را روی نقاط مورد نظر قرار دهید. در نهایت، الکترودها را به دستگاه EEG متصل کنید و فعالیت الکتریکی مغز را شروع کنید. می‌توانید از نرم‌افزارهای مختلف برای تحلیل و نمایش داده‌های EEG استفاده کنید.
بیشتر بدانیم: انواع EEG یا موج مغزی
سوالات متداول درباره سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰
آیا سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ خطرناک است؟
خیر، سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ خطرناک نیست. این سیستم فقط فعالیت الکتریکی مغز را ثبت و نمایش می‌دهد و هیچ تأثیری بر روی عملکرد مغز ندارد. جریان الکتریکی که از دستگاه EEG به مغز ارسال می‌شود، بسیار کم و غیرقابل احساس است. همچنین، الکترودها با استفاده از مواد رسانا و بهداشتی به سطح سر متصل شده و هیچ آسیب یا دردی به پوست یا موها وارد نمی‌کنند.
آیا سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ دقیق است؟
بله، سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ دقیق است. این سیستم بر اساس اندازه و شکل جمجمه انسان طراحی شده و توسط بسیاری از محققان و کارشناسان تأیید شده است. این سیستم باعث می‌شود که الکترودها در جایگاه‌های استاندارد و مشخص قرار گیرند و فعالیت الکتریکی هر ناحیه و نیم کرهمغز را به صورت دقیق و هماهنگ ثبت و نمایش دهند. البته، برای دقت بالاتر، باید از دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای معتبر و به‌روز استفاده کرد.
آیا سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ تنها روش ثبت فعالیت الکتریکی مغز است؟
خیر، سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ تنها روش ثبت فعالیت الکتریکی مغز نیست. این سیستم یک روش پرکاربرد و معروف است که در بسیاری از تحقیقات و بالین مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما روش‌های دیگری نیز برای ثبت فعالیت الکتریکی مغز وجود دارند که ممکن است برای اهداف خاص، مناسب‌تر باشند.
سیستم نقطه گذاری ۵-۱۰
این سیستم نسخه گسترش یافته‌ای از سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ است که فاصله بین الکترودها را به ۵٪ کاهش می‌دهد. این سیستم باعث می‌شود که تعداد الکترودها به بیش از ۳۰۰ عدد برسد و پوشش جغرافیایی بسیار بالایی داشته باشد. این سیستم برای ثبت فعالیت الکتریکی نواحی کمتر دسترس مغز، مانند گیجگاه و پشت سر، مناسب‌تر است.
آیا سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ برای همه افراد یکسان است؟
خیر، سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ برای همه افراد یکسان نیست. این سیستم بر اساس اندازه و شکل متوسط جمجمه انسان طراحی شده است، اما ممکن است در برخی افراد، به دلیل تفاوت‌های فردی در ساختار جمجمه و مغز، نقاط مشخص روی جمجمه با نقاط مورد نظر برای قرار دادن الکترودها، تطابق کامل نداشته باشند. بنابراین، برای دقت بالاتر، باید از روش‌های تصحیح و کالیبراسیون استفاده کرد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
روش تصحیح مبتنی بر سطح سر
این روش با استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی یا نرم‌افزارهای کامپیوتری، سطح سر را اسکن می‌کند و نقاط مشخص روی جمجمه را با توجه به شکل و اندازه واقعی سطح سر، تعیین می‌کند. این روش باعث می‌شود که الکترودها در جایگاه‌های دقیق‌تر قرار گیرند و فعالیت الکتریکی مغز را با صحت بالاتر ثبت و نمایش دهند.
روش تصحیح مبتنی بر ساختار مغز
این روش با استفاده از تصاویر پزشکی، مانند MRI یا CT، ساختار مغز را اسکن می‌کند و نقاط مشخص روی جمجمه را با توجه به شکل و اندازه واقعی مغز، تعیین می‌کند. این روش باعث می‌شود که الکترودها در جایگاه‌های منطبق با نواحی مغز قرار گیرند و فعالیت الکتریکی مغز را با دقت بالاتر ثبت و نمایش دهند.
امیدواریم این پست برای شما مفید بوده باشد. اگر سوال یا نظری درباره سیستم نقطه گذاری ۱۰-۲۰ دارید، می‌توانید در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید. همچنین، اگر از این پست خوشتان آمد، می‌توانید آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید. با تشکر از همراهی شما.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید و همچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
