سندروم پیش از قاعدگی PMS دارای طیف گسترده‌ای از علائم و نشانه‌ها، از جمله نوسانات خلقی، حساس شدن سینه ها، میل شدید به غذا، خستگی، تحریک پذیری و افسردگی است. به طور تخمینی از هر ۴ زن قاعده ۳ نفر برخی از علائم سندروم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند.
بیشتر بدانیم: سندروم چیست؟
علائم در یک الگوی قابل پیش بینی ظاهر و تکرار می‌شوند. اما کمیت تغییرات جسمی و احساسی که با سندروم پیش از قاعدگی PMS تجربه می‌کنید، ممکن است از کمی قابل توجه تا شدید متفاوت باشد.
با این حال، شما نباید اجازه دهید این مشکلات کنترل زندگی شما را به دست بگیرند. درمان و تغییر شیوه زندگی می‌تواند به کاهش علائم و نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی کمک کند.
علائم سندروم پیش از قاعدگی PMS
لیست علائم و نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی طولانی است، اما اکثر خانم‌ها چند مورد از مشکلات زیر را تجربه می‌کنند:
- علائم و نشانه‌های عاطفی و رفتاری
- تنش یا اضطراب
- حالت افسردگی
- گریه
- نوسانات خلقی و تحریک پذیری یا خشم
- تغییرات اشتها و هوس‌های غذایی
- مشکل در به خواب رفتن(بی خوابی)
- دوری از اجتماع و گوشه گیری
- مشکل در تمرکز
- تغییر در میل جنسی
- علائم و نشانه‌های فیزیکی
- درد مفاصل و عضلات
- سردرد
- خستگی
- افزایش وزن مربوط به احتباس مایعات
- نفخ شکم
- حساسیت پستان
- افزایش آکنه
- یبوست یا اسهال
- عدم تحمل الکل
برای برخی زنان، درد جسمی و استرس عاطفی به اندازه‌ای شدید است که بر زندگی روزانه آنها تاثیر می‌گذارد. صرف نظر از شدت علائم، علائم و نشانه‌ها به طور کلی در طی چهار روز پس از آغاز دوره قاعدگی برای بسیاری از زنان ناپدید می‌شوند.
اما تعداد کمی از زنان مبتلا به سندروم قبل از قاعدگی هر ماه دچار علائم ناتوان‌کننده‌ای می‌شوند که این فرم PMS به نام اختلال بی‌قراری قبل از قاعدگی (PMDD) نامیده می‌شود.
علائم و نشانه‌های PMDD شامل افسردگی، نوسانات خلقی، خشم، اضطراب، احساس درهم شکستگی، اشکال در تمرکز، تحریک پذیری و تنش است.
سندرم پیش از قاعدگی PMS
علت دقیق سندروم پیش از قاعدگی ناشناخته است، اما عوامل متعددی می‌توانند این وضعیت را تشدید کنند:
تغییرات دوره‌ای در هورمون‌ها
نشانه‌ها و علائم سندروم پیش از قاعدگی با تغییرات هورمونی تغییر می‌کنند و با حاملگی و یائسگی ناپدید می‌شوند.
تغییرات شیمیایی در مغز
نوسانات سروتونین، یک ماده شیمیایی مغزی (انتقال دهنده عصبی) که به نظر می‌رسد نقش مهمی را در حالت‌های خلقی ایفا می‌کند، می‌تواند علائم PMS را ایجاد کند. مقدار ناکافی از سروتونین ممکن است باعث افسردگی قبل از قاعدگی، خستگی، افزایش اشتها به غذا و مشکلات خواب شود.
بیشتر بدانیم: نوروشیمی چیست؟
افسردگی
برخی از زنان مبتلا به سندرم شدید قبل از قاعدگی مبتلا به افسردگی تشخیص داده نشده هستند، گرچه افسردگی به تنهایی باعث ایجاد تمام نشانه‌ها نمی‌شود.
بیشتر بدانیم: نشانه‌های افسردگی
درمان سندروم پیش از قاعدگی PMS
توجه داشته باشید که برای درمان دارویی فقط با صلاحدید پزشک اقدام کنید. برای بسیاری از زنان، تغییرات شیوه زندگی می‌تواند به کاهش علائم PMS کمک کند. اما بسته به شدت علائم، پزشک ممکن است یک یا چند دارو برای سندرم پیش از قاعدگی تجویز کند.
تاثیرگذاری داروها در کاهش علائم در میان زنان متفاوت است. معمولا داروهای تجویز شده برای سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:
داروهای ضد افسردگی مهار کننده باز جذب سروتونین (SSRI)
شامل فلوکستین، پاروکستین، سرترالین و غیره هستند که در کاهش علائم خلقی موفق بوده‌اند. SSRI درمان خط اول برای PMS شدید و یا PMDD هستند و روزانه مصرف می‌شوند. اما برای بعضی از زنان مبتلا به PMS، مصرف داروهای ضد افسردگی ممکن است فقط به دو هفته قبل از شروع قاعدگی محدود شود.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID)
مصرف NSAIDها مانند ibuprofen، یا ناپروکسن سدیم می‌تواند باعث کاهش درد و ناراحتی در پستان شود.
دیورتیک‌ها
وقتی ورزش و محدود کردن مصرف نمک برای کاهش وزن، تورم و بادکردن و نفخPMS کافی نیست، مصرف قرص‌های ادرارآور(دیورتیک ها) می‌تواند به بدن کمک کند که مایع اضافی را از طریق کلیه‌ها دفع کند. Spironolactone یک دیورتیک است که می‌تواند به کاهش برخی علائم PMS کمک کند.
قرص‌های هورمونی پیشگیری از بارداری
این داروهای تجویزی مانع تخمک گذاری می‌شوند که ممکن است سبب تسکین علائم PMS شود و خونریزی شدید پریود را کاهش دهد.
تغییر شیوه‌ی زندگی و درمان خانگی پی ام اس
گاهی اوقات می توانید با تغییر در نحوه ی غذا خوردن، ورزش کردن و کنترل زندگی روزمره خود علائم سندروم پیش از قاعدگی را کنترل کنید یا آنها را کاهش دهید. این نکات را امتحان کنید:
- تغذیه خود را تغییر دهید.
- خوردن وعده های غذایی کوچکتر به تعداد بیشتر برای کاهش نفخ و احساس سیری.
- محدود کردن مصرف نمک و غذاهای شور برای کاهش نفخ و احتباس مایعات.
- مصرف غذاهای سرشار از کربوهیدرات های پیچیده، مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل
- مصرف غذاهای غنی از کلسیم. اگر به علت عدم تحمل لبنیات قادر به مصرف محصولات لبنی نیستید یا کلسیم کافی از رژیم غذایی خود دریافت نمی کنید، یک مکمل کلسیم روزانه ممکن است کمک کند.
- اجتناب از کافئین و الکل.
- ورزش را در برنامه معمول و روزانه خود بگنجانید.
- خود را متعهد سازید که در بیشتر روزهای هفته، حداقل ۳۰ دقیقه پیاده روی سریع، دوچرخه سواری، شنا یا فعالیت های هوازی دیگر را انجام دهید. ورزش منظم روزانه می تواند به بهبود کلی سلامت شما و کاهش علائمی مانند خستگی و خلق و خوی افسرده کمک کند.
راهکارهای کاهش استرس در سندرم پیش قاعدگی PMS
- به اندازه کافی بخوابید. ( هر آنچه باید درباره خواب بدانید)
- تمرین آرامش و ریلکس کردن عضلانی و یا تنفس عمیق برای کمک به کاهش سردرد، اضطراب یا مشکلات خواب (بی‌خوابی).
- یوگا یا ماساژ برای استراحت و تسکین استرس را امتحان کنید.
- علائم PMS را برای چند ماه ثبت کنید: ثبت پیشینه و یادداشت‌برداری از علائم‌تان برای شناسایی محرک‌ها و زمانبندی نشانه‌ها و علائم‌تان، به شما این امکان را می‌دهد که راهکارهایی که به کاهش علائم کمک می‌کند، پیدا کرده و به کار ببرید.
حالات روحی زنان در دوران قبل و بعد از قاعدگی
بخشی از علائم مربوط به سندروم پیش از پریود علائم عاطفی و روحی است. پی ام اس می‌تواند روی خلق‌وخو، احساسات و رفتار تاثیر داشته باشد. برخی از خانم‌ها در این دوره دچار اضطراب، بی‌قراری، عصبانیت و تحریک‌پذیری غیرمعمول می‌شوند. در بسیاری از زنان افزایش میل به غذا به‌ویژه شیرینی‌جات دیده می‌شود. ممکن است در الگوی خواب تغییراتی به وجود بیاید و شخص دچار مشکلات خواب شود.
برخی از خانم‌ها قبل و بعد از قاعدگی حس غمگینی داشته و ممکن است ناگهانی و به شکل غیرقابل‌کنترل شروع به گریه کنند. از علائم دیگر آن می‌توان به کاهش میل جنسی و مشکل در تمرکز اشاره کرد.
نکاتی برای کنترل و بهبود پی ام اس
برای رهایی از علائم خفیف تا متوسط سندرم پیشاقاعدگی می‌توان اقدامات زیر را انجام داد.
برای کاهش نفخ شکم مصرف مایعات را افزایش دهید. چای‌های گیاهی مانند برگ تمشک و بابونه گرفتگی عضلات را کاهش می‌دهند.
رژیم غذایی سالمی داشته باشید که در آن انواع میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل گنجانده شده باشد.
مصرف شکر، نمک، کافئین و الکل را به حداقل برسانید.
مصرف مکمل‌هایی مانند اسیدفولیک، ویتامین B6، کلسیم و منیزیم باعث بهبود گرفتگی عضلات می‌شود.
سعی کنید ویتامین D بیشتری را از مکمل‌ها و غذاها دریافت کنید.
حداقل روزانه نیم ساعت فعالیت بدنی داشته باشید.
تفاوت علائم سندروم پیش از قاعدگی و بارداری
برخی از علائم سندرم پیشاقاعدگی و بارداری بسیار به هم شبیه هستند. علائمی مانند حساسیت سینه، افزایش ادرار، خستگی، سردرد و تغییرات خلق‌وخو در هر دو شرایط ممکن است ایجاد شوند. اما اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی تفاوت‌هایی با علائم بارداری دارد. مهم‌ترین تفاوت این دو شرایط حالت تهوع و استفراغ است. معمولا در پی ام اس این حالت را شخص تجربه نمی‌کند. همچنین در سندرم پیش از قاعدگی چند روز پس از بروز علائم شخص باید پریود شود. اما در بارداری علائم بدون پریود ادامه خواهد داشت. پریود نشدن علامت اصلی در بارداری است.
تاثیر استرس در سندروم پیش از قاعدگی PMS
استرس می‌تواند تاثیر زیادی در چرخه پریود داشته باشد. علاوه بر اینکه ممکن است در چرخه اختلال ایجاد کند، می‌تواند علائم مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی را شدیدتر کند. به همین دلیل افرادی که معمولا دچار علائم شدید این سندرم می‌شوند، باید راه‌های مدیریت استرس را یاد بگیرند.
بیشتر بدانیم: درمان استرس بدون نیاز به دارو
سندروم پیش از قاعدگی PMS از چه زمانی شروع می‌شود؟
علائم این سندروم می‌تواند در هر زمانی پس از تخمک‌گذاری شروع شود. تخمک‌گذاری تقریبا در روز ۱۴ دوره پریود (اگر چرخه قاعدگی ۲۸ روزه باشد.) یا اواسط دوره شروع می‌شود. برخی افراد در همین زمان دچار علائم پی ام اس می‌شوند. اما بیشتر خانم‌ها معمولا در هفته قبل از پریود علائم سندروم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند.
سندروم پیش از قاعدگی PMS تا کی ادامه دارد؟
نمی‌توان برای شروع و پایان این سندروم زمان دقیقی مشخص کرد. اما در بیشتر خانم‌ها یک هفته قبل از پریود علائم شروع شده و تا ۵ روز یا بیشتر بعد از شروع قاعدگی ادامه دارد. از روز پنجم به بعد به‌مرور علائم کاهش پیدا می‌کند.
سندروم پیش از قاعدگی PMS چند روز است؟
سندرم پیش از قاعدگی در همه خانم‌ها شبیه به هم نیست. ممکن است علائم در برخی افراد شدید باشد و برخی دیگر از خانم‌ها علائمی را تجربه نکنند. مدت‌زمان این سندرم نیز متفاوت است. اما در بیشتر خانم‌ها علائم سندرم پیشاقاعدگی از هفته آخر پیش از پریود شروع شده و تا روز پنجم پریود ادامه دارد.
آیا سندروم پیش از قاعدگی PMS خطرناک است؟
در بیشتر موارد پی ام اس خطرناک نبوده و هر ماه در سیکل قاعدگی اتفاق میفتد. اما گاهی ممکن است شخص دچار علائم شدیدی شود. در این شرایط درد بسیار شدید بوده و نوسانات خلقی، شخص و اطرافیان را اذیت می‌کند. اگر دچار چنین علائمی هستید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید تا برای کنترل درد و علائم روحی داروهای مناسبی تجویز شود.
علائم قبل از پریود
گاهی علائم سندرم پیشاقاعدگی قبل از پریود شروع شده و گاهی با خونریزی هم‌زمان است. معمولا در این زمان شخص علائم زیر را تجربه می‌کند.
- اضطراب و تنش
- افسردگی و گریه
- نوسانات خلقی
- مشکلات خواب
- عدم تمرکز
- خستگی
- تورم شکم
- گرفتگی عضلات
- افزایش اشتها
- سردرد
- آکنه
- تورم دست‌وپا
فرق PMDD با PMS چیست؟ (اختلال ملال پیش از قاعدگی)
پی ام دی دی یا اختلال ملال پیش از قاعدگی نوعی اختلال است که به دلیل نوسانات در سطح استروژن، پروژسترون و سروتونین ایجاد می‌شود. علائم آن بسیار شبیه به علائم سندرم پیش از قاعدگی بوده اما گاهی می‌تواند خطرناک‌تر شود. علائم اختلال ملال پیش از قاعدگی می‌تواند شامل موارد زیر باشد.
- افسردگی، غم و اندوه شدید و گریه
- افکار خودکشی وحشت‌زدگی
- اضطراب و عصبانیت
- عدم علاقه به فعالیت‌های روزانه
- بی‌خوابی
- پرخوری
- گرفتگی دردناک عضلات
- نفخ
اگر پزشک تشخیص دهد که شما علائم مربوط به پی ام دی دی را دارید، احتمال دارد شما را به یک روانپزشک ارجاع دهد.
پریود بدون درد نشانه چیست؟
همه خانم‌ها دچار سندرم پیش از قاعدگی نمی‌شوند. گاهی ممکن است پریود بدون درد باشد و شخص دچار تغییرات خلق‌وخو هم نشود. اگر پریود شما منظم است و اختلالی در آن وجود ندارد، جای نگرانی نیست. اما درصورتی‌که دچار پریود بی‌نظم می‌شوید و یا خونریزی خیلی کمی دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر پی ام اس طولانی شد چه‌کار کنیم؟
دوره پی ام اس می‌تواند در هر خانمی متفاوت باشد. اگر دچار سندرم پیشاقاعدگی شدید می‌شوید یا این دوره برای شما طولانی است، اقدامات زیر می‌تواند موثر باشد.
- ورزش منظم
- کاهش مصرف قند، نمک، کافئین و الکل
- مدیریت استرس
- مصرف مکمل‌های ویتامین
- استفاده از داروهای ضدالتهاب
- مصرف قرص‌های ضدبارداری
اگر پی ام اس نداشته باشیم چه‌کار کنیم؟
بسیاری از خانم‌ها در سنین باروری علائم پی ام اس را نداشته یا فقط یک علامت از آن را تجربه می‌کنند. این مورد جای نگرانی ندارد و نشانه هیچ مشکلی نیست. گاهی هم ممکن است با افزایش سن علائم اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی تغییر کند. در برخی افراد با افزایش سن این علائم خفیف‌تر شده و در برخی افراد شدت می‌گیرد.
همه زن‌ها پی ام اس دارند؟
همه خانم‌ها دچار اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی نمی‌شوند. تقریبا می‌توان گفت ۴۸% زنانی که در سنین باروری هستند، این علائم را تجربه می‌کنند. در ۲۰% آنها علائم به‌قدری شدید است که باید برای کنترل آنها به پزشک مراجعه کنند.
نشانه‌های پی.ام.اس چیست؟
پی ام اس می‌تواند هم نشانه‌های روحی داشته باشد و هم مشکلات جسمانی به وجود بیاورد. مواردی مانند تغییرات سریع خلق‌وخو، اضطراب، خستگی و تحریک‌پذیری نشانه‌های روحی سندرم پیشاقاعدگی هستند. علاوه بر اینها ممکن است شخص دچار نفخ شکم، گرفتگی عضلات، متورم شدن سینه‌ها، آکنه، سردرد و حساسیت به نور شود. اگر از زمان تخمک‌گذاری تا پایان پریود هر یک از این علائم را داشته باشید، احتمالا از نشانه‌های سندرم پیش از قاعدگی است.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید وهمچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
