خودشیفتگان (Narcissism) افرادی هستند که احساس خودبزرگ بینی افراطی، نیاز به تحسین و فقدان همدلی برای دیگران دارند. آن‌ها اغلب باور دارند که آن‌ها ویژه، برتر و مستحق برخورد ویژه هستند. آن‌ها همچنین ممکن است از دیگران سوء استفاده کنند، آن‌ها را منحرف کنند و احساسات و نیازهای آن‌ها را نادیده بگیرند.
خودشیفتگی یک اختلال طیفی است، به این معنی که سطوح مختلف شدت و علائم وجود دارد. بعضی از خودشیفتگان ممکن است احساس خود بزرگ بینانه و رفتارهای مغرورانه و لافزن را نشان دهند. دیگران ممکن است احساس خود آسیب پذیر و ظاهر ناتوان و نیازمند را داشته باشند. با این حال، هر دو نوع خودشیفتگان یک هسته مشترک از خودمحوری و فقدان همدلی را با هم به اشتراک می‌گذارند.
علت خودشیفتگی چیست؟
خودشیفتگی ممکن است به عوامل مختلفی ناشی شود، مانند پیشینه ژنتیک، ترومای کودکی، تعریف یا انتقاد بیش از حد، یا تأثیرات اجتماعی و فرهنگی. خودشیفتگی همچنین ممکن است تحت تأثیر زمینه و شرایط قرار گیرد. برای مثال، بعضی از افراد ممکن است در حوزه‌ها یا نقش‌های خاص، مانند کار یا عشق، رفتار خودشیفتگانه‌ای را نشان دهند.
مشکلات افراد خودشیفته در زندگی
خودشیفتگی می‌تواند برای خودشیفتگان و کسانی که با آن‌ها در ارتباط هستند، مشکلاتی ایجاد کند. خودشیفتگان ممکن است نتوانند روابط سالم و پایداری با دیگران برقرار کنند و با چالش‌ها، ناکامی‌ها، نظرات و احساسات دیگران به خوبی کنار بیایند. آن‌ها همچنین ممکن است به همسران، خانواده، دوستان، همکاران یا هر کسی که اعتماد به نفس یا قدرت آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، آسیب روحی، عصبانیت، نفرت، کینه و حتی خشونت بزنند.
استرس و شکست، پذیرش بازخورد و انتقاد، و توسعه یک حس واقع گرایانه از خود. آن‌ها همچنین ممکن است رنج عاطفی، ناراحتی، خشم، کینه و حتی سوء استفاده را به همسران، اعضای خانواده، دوستان، همکاران یا هر کسی که اگو یا قدرت آن‌ها را چالش یا تهدید کند، وارد کنند.
چگونه خودشیفتگی را شناسایی کنیم؟
اگر مشکوک هستید که در زندگی خود با یک خودشیفته سر و کار دارید، در اینجا برخی از نکات درباره چگونگی شناسایی و برخورد با آن‌ها آورده شده است:
– درباره علائم و علامت‌های خودشیفتگی بیاموزید. برخی از شاخص‌های رایج عبارتند از: تعریف یا لاف زدن بیش از حد از خود؛ عدم علاقه یا کنجکاوی در دیگران؛ حس مستحق بودن یا انتظار برخورد ویژه؛ استثمار یا منحرف کردن دیگران برای به دست آوردن منافع شخصی؛ سرزنش یا انتقاد از دیگران برای عیوب یا شکست‌های خود؛ ناتوانی در پذیرش خطا یا عذرخواهی؛ حساسیت بالا به تحقیر یا توهین‌های درک شده؛ حسادت یا کینه به موفقیت یا خوشبختی دیگران؛ دشواری در بروز احساسات و همدلی واقعی؛ دیدگاه‌های نابجای یا آرمان‌گرایانه از خود یا دیگران.
– مرزهای خود را به صورت سالم و مشخص قائل شوید. نگذارید خودشیفته حقوق و نیازهای شما را زیر پا بگذارد یا از شما بهره‌برداری کند. با وضوح و قطعیت درباره انتظارات و قبول نکردن‌های خود صحبت کنید. به خواسته‌ها یا تهدیدهای آن‌ها اهمیت ندهید. نگذارید آن‌ها شما را ملزم به احساس گناه یا مسئولیت برای مشکلات یا احساسات آن‌ها کنند. نگذارید آن‌ها شما را از افراد حامی خود دور کنند یا اعتماد به نفس شما را لطمه بزنند.
– از منفی‌گرایی و سمیت آن‌ها محافظت کنید. کلام یا اعمال آن‌ها را شخصی نگیرید. اجازه ندهید آن‌ها روحیه یا ارزش خود را تحت تأثیر قرار دهند. با آن‌ها در جدال یا تعارض دخیل نشوید. نتوانید آن‌ها را تغییر دهید یا با آن‌ها منطقی بحث کنید. اگو یا وسواس آن‌ها را تغذیه یا تأیید نکنید. اجازه ندهید آن‌ها شما را گول بزنند یا واقعیت شما را شک دار کنند.
– از دیگران حمایت و کمک بخواهید. نتوانید با خودشیفته به تنهایی برخورد کنید. به دوستان، اعضای خانواده، همکاران یا متخصصانی که می‌توانند به شما حمایت عاطفی، مشورت، تأیید یا کمک ارائه دهند، مراجعه کنید. به گروه حمایت یا جامعه آنلاین بپیوندید که می‌توانید تجربیات و احساسات خود را با دیگرانی که متوجه آنچه در حال رفتن هستید هستند، به اشتراک بگذارید. در صورت دچار شدن به اثرات سوء استفاده یا ترومای خودشیفتگان، درمان یا مشاوره بگیرید.
– از خود و سلامت خود مراقبت کنید. سلامت جسمانی، ذهنی، عاطفی و معنوی خود را نادیده نگیرید. در فعالیت‌هایی شرکت کنید که شما را خوشحال و ارضاء شده کند. به هدف‌ها و علاقه‌مندی‌های خود بپردازید. خلاقیت و استعداد خود را بروز دهید. مراقبت از خود و همدلی با خود را تمرین کنید. اعتماد به نفس و اطمینان خود را تقویت کنید. روابط مثبت با افرادی که شما را احترام و قدردانی می‌کنند، برقرار کنید.
به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید و شایسته برخورد با کرامت و احترام هستید. شما قدرت انتخاب چگونگی پاسخ به خودشیفته و چگونگی زندگی خود را دارید.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید و همچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
