آیا تا به حال احساس کرده‌اید در زمانی که نگران یک موضوع مهم هستید، تصمیماتتان را تحت تأثیر عوامل غیرعقلانی گرفته‌اید؟ آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا در برخی موقعیت‌ها اشتباه می‌کنید؟ آیا تا به حال دوست داشته‌اید که بتوانید با شفافیت و منطق بیشتری اندیشید و تصمیم بگیرید؟ اگر جواب شما مثبت است، پس این پست را از دست ندهید.
بیشتر بدانیم: درمان اضطراب و استرس
فهرست مطالب
شناخت خطاهای فکری
خطاهای فکری چیست؟ خطاهای فکری عبارتند از الگوهای نادرست و نامنطقی در اندیشیدن و تصمیم‌گیری که باعث می‌شوند ما واقعیت را به درستی درک نکنیم و به جای آن به توهمات و احساسات خود پایبند شویم. خطاهای فکری معمولاً به صورت ناخودآگاه رخ می‌دهند و بسیار رایج هستند. برخی از مثال‌های خطاهای فکری عبارتند از:
خطای تأثیر اول
تمایل به قضاوت بر اساس اولین اطلاعات یا تجربه‌ای که در مورد چیز یا شخصی داریم. برای مثال، وقتی کسی را برای اولین بار ملاقات می‌کنید، ممکن است فقط بر اساس ظاهر یا رفتارش در آن لحظه، نظر منفی یا مثبت در موردش بسازید و سپس با همان نظر به رابطه با او ادامه دهید.
خطای تأثیر آخر
تمایل به به خاطر سپاردن آخرین چیز یا شخصی که با آن روبرو شده‌ایم. برای مثال، وقتی کسی را بعد از مدت زمان طولانی دوباره ملاقات می‌کنید، ممکن است فقط بر اساس اتفاقاتی که در آخرین دیدار رخ داده است او را قضاوت کنید.
خطای تأثیر حال
تمایل به قضاوت بر اساس حالت فعلی خود و نادیده گرفتن آینده یا گذشته. برای مثال، وقتی خوشحال یا ناراحت هستید، ممکن است تصمیماتی بگیرید که در آینده پشیمان شوید یا فرصت‌هایی را از دست بدهید.
خطای تأثیر قاب
تمایل به قضاوت بر اساس نحوه ارائه چیز یا شخص و نادیده گرفتن محتوا. برای مثال، وقتی کسی به شما چیزی را با زبان تحریک‌آمیز یا ترسناک می‌گوید، ممکن است بدون تحلیل منطقی، به آن باور کنید یا از آن دوری کنید.
به مبارزه طلبیدن نگرانی‌ها
بسیاری از ما گاهی اوقات با نگرانی‌های زیاد و بی‌جهت روبه‌رو می‌شویم که زندگی ما را دچار استرس و اضطراب می‌کنند. این نگرانی‌ها معمولاً بر اساس تصورات و احساسات غیرعقلانی و غیرمفید ما هستند و نه بر اساس حقایق و شواهد قابل اثبات. پس چطور می‌توانیم با این نگرانی‌ها مبارزه کنیم و ذهن خود را شفاف کنیم؟
در اینجا چند راهکار ساده و عملی را برای شما معرفی می‌کنیم:
- نگرانی‌های خود را در یک دفترچه یا کاغذ بنویسید و سپس به آن‌ها چالش بطور کنید. بپرسید خودتان را که آیا نگرانی‌های شما منطقی هستند یا خیر؟ آیا نگرانی‌های شما به نسبت احتمال وقوعشان منطقی هستند یا خیر؟
- نگرانی‌های خود را با دوستان یا خانواده به اشتراک بگذارید و نظرات آن‌ها را بشنوید. شاید دوستان یا خانواده شما بتوانند به شما دیدگاه‌های جدید یا کارآمدتری را نشان دهند یا به شما کمک کنند تا با نگرانی‌های خود کنار بیایید.
- نگرانی‌های خود را با عکس العمل های خود مقایسه کنید و ببینید آیا منطقی است؟ شاید بتوانید عکس العمل های مثبت تر و سالم تری را به جای نگران کردن، ترسیدن یا افسرده شدن، از خود نشان دهید. مثلاً به جای نگران کردن از آینده، علاقه‌مند به فرصت‌های حال باشید. به جای ترسیدن از شکست، مشتاق به چالش و یادگیری باشید. به جای افسرده شدن از گذشته، امیدوار و سپاسگزار به آینده باشید.
- نگرانی‌های خود را با حقایق و شواهد موجود در دست بسنجید و ببینید آیا وجود دارد؟ شاید بتوانید منابع قابل اعتماد و معتبر را برای تأييد يا رد نگراني های خود پيدا كنيد يا شواهد عينی يا تجربی را برای اثبات يا نفی نگرانی های خود ارائه كنيد.
بیشتر بدانیم: تنظیم هیجان
اهمیت اعتقاد داشتن به افکار خود
آیا تا به حال احساس کرده‌اید که افکار خود را نمی‌توانید به درستی بیان کنید؟ آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا به افکار خود اعتماد ندارید؟ آیا تا به حال دوست داشته‌اید که بتوانید با خودباوری و استقلال فکر عمل کنید و نظر دهید؟
اگر جواب شما مثبت است، پس این بخش را از دست ندهید. چند فلسفه و روش را برای تقویت خودباوری و استقلال فکر مورد بررسی قرار دهیم:
- خود را با دیدگاه های دیگران سنجید و سعی کنید به جای تقلید، منطق و استدلال خود را پیدا کنید. آیا می‌توانید دلایل قانع‌کننده‌ای را برای حمایت از افکار خود بیان کنید؟ آیا می‌توانید نقطه ضعف یا نقطه قوت دیدگاه های دیگران را شناسایی کنید؟
- خود را با شک و سؤال روبرو کنید و سعی کنید به جای دفاع، منطق و استدلال خود را بهبود بخشید. آیا می‌توانید افکار خود را از زوایای مختلف بررسی کنید؟ آیا می‌توانید فرضیات یا استثناء‌های خود را تجزیه و تحلیل کنید؟
- خود را با شکست ها و مشکلات روبرو کنید و سعی کنید به جای تسلیم، منطق و استدلال خود را به چالش بکشید. آیا می‌توانید از شکست ها درس بگیرید و نقطه ضعف خود را تشخیص دهید؟ آیا می‌توانید از مشکلات فرصت سازید و راه حل‌های خلاقانه پیدا کنید؟
- خود را با موفقیت ها و فرصت ها روبرو کنید و سعی کنید به جای تکبر، منطق و استدلال خود را حفظ کنید. آیا می‌توانید از موفقیت ها قدردانی کنید و نقطه قوت خود را تقویت کنید؟
- آیا می‌توانید از موفقیت ها قدردانی کنید و نقطه قوت خود را تقویت کنید؟ آیا می‌توانید از فرصت ها استفاده کنید و رشد فکری خود را افزایش دهید؟
اعتقاد داشتن به افکار خود فقط بخش کوچکی از هنر درست اندیشیدن هستند. برای شناخت بیشتر اعتقاد داشتن به افکار خود و راه‌های تقویت آن، می‌توانید کتاب “هنر درست اندیشیدن” را مطالعه کنید.
امیدوارم این پست برای شما مفید و جذاب بوده باشد. اگر علاقمند به یادگیری بیشتر در مورد هنر درست اندیشیدن هستید، می‌توانید کتاب “هنر درست اندیشیدن” نوشته رولف دوبلی را تهیه و مطالعه کنید.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید و همچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
دیدگاه